მნათობი

კაცობრიობას ბევრი უბედურება ახსოვს, მათ შორის შიმშილი ყველაზე მტკივნეული პრობლემა იყო დ რჩება თვით თანამედროვე მსოფლიშიც კი. 1978 წლის მონაცემებით დედამიწაზე შიმშილობდა დაახლოებით 500 მილიონი კაცი, აქედან 250 მილიონი ბავშვი იყო. მე-20 საუკუნის 90-იანი წლების მონაცემებით კი ამ რიცხვმა 550 მილიონს მიაღწია. სტატისტიკას თუ დავუჯერებთ, 1,3 მილიარდი ადამიანი არასრულფასოვნად იკვებება და ნორმით გათვალისწინებული 2800 კალორიის … Read more

მას, ვისაც ცაში ყურება უყვარს, ისიც ეცოდინება, რომ ეს შვიდი კაშკაშა ვარსკვლავი ზეციური სამყაროს ნამდვილი სასწაულია. ჩამჩის ფორმის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი ასტერიზმი. თუმცა ამ შთამბეჭდავ ცის პალიტრაზე „ჩამჩა“ გადმოტრიალებულია, რადგან ეს სურათი სახრეთ ნახევარსფეროშია გადაღებული. სადაც ვხედავთ ჩილეს ანდების ვულკანებსა და დათოვლილ ტბას, სადაც ირეკლება შვიდი ვარსკვლავი. იგი დიდი დათვის თანავასკვლავედი ცნობილი „შვიდეულია“. ჰორიზონტს ქვემოთ … Read more

სიცოცხლე კოსმოსურ სამყაროში ყველაზე განსაკუთრებული ფენომენია, ვინაიდან სიცოცხლის უწინარესი ნიშნები – ნივთიერებათაცვლა, მეტაბოლიზმი და გამრავლება მხოლოდ ცოცხალს ახასიათებს. ამიტომ, ნებისმიერი ყველაზე პრიმიტიული ორგანიზმის, თუნდაც, ბაქტერიის არსებობა და მისი სიცოცხლის სხვადასხვა გამოვლინება გაცილებით აღემატება არაორგანული სამყაროს ნებისმიერი ფენომენის წარმოშობას და განვითარებას. მაგალითად, მთათ წარმოშობა, ოკეანეთ წარმოშობა, უდაბნოთ წარმოშობა და ა.შ. გაცილებით ,,მარტივი“ პროცესებია, ვიდრე ცოცხალი ორგანიზმის … Read more

უკვე 20 წელიწადზე მეტია რაც ფარდობითობის თეორია არსებობს და ამ დროის განმავლობაში მისი ყველა შედეგები ბრწყინვალედ გამართლდა. გავიხსენოთ, მაგალითად, ეინშტეინის წინასწარმეტყველება სინათლის შუქის გადახრის შესახებ მზის მიმზიდველობის გამო. ამ გადახრის აღმოჩენა ექსპერიმენტულად მხოლოდ მზის სრული დაბნელების დროს შეიძლება. 1919 და 1922 წლების მზის დაბნელების დროს, ინგლისმა სპეციალური ექსპედიციები გაგზავნა დედამიწის სხვადასხვა ადგილებში(ბრაზილიაში, კუნძულ პრინჩიპეზე, ავტრალიაში … Read more

ატმოსფეროში გოგირდის ნაერთები გვხდება, მაგალითად გოგირდის დიოქსიდი SO2, გოგირდწყალბადი H2S, დიმეთილსულფიდი (CH3)2S, COS, ნახშირბადის, სულფოქსიდი COS და სხვა. ეკოქიმიური თვალსაზრისით აღსანიშნავია SO2. დანარჩენი ნაერთები უმნიშვნელო კვალს ტოვებენ ატმოსფეროში და საშიშროებას არ წარმოადგენს. SO2 ატმოსფეროში ხვდება ძირითადად ბიოქიმიური პროცესების, ვულკანების, ბუნებრივ საწვავზე მომუშავე თბოელექტროსადგურების და ფერადი მეტალურგიის ქარხნების გამონაბოლქვი აირების საშუალებით. მისი კონცენტრაცია განსხვავდება ატმოსფეროში ანთროპოგენორი … Read more

NASA-მ გამოაქვეყნა ტელესკოპ „ჯეიმს ვების“ მიერ გადაღებული ახალი ფოტო. ტელესკოპმა მოახერხა და ნეპტუნს დეტალურად გადაუღო სურათი (0.6-დან 5 მიკრონამდე). ბოლო 30 წლის განმავლობაში ნეპტუნის რგოლების ყველაზე მკაფიო გამოსახულებაა. მარცხნივ ვხედათ ნეპტუნის უმსხვილესი თანამგზავრს ტრიტონს. ტრიტონის ზედაპირი გაყინული აზოტით არის დაფარული, ის მზის შუქის 70%-ს ირეკლავს. სწორედ ესაა მიზეზი თუ რატომ ჩანს ტრიტონი ასე კაშკაშა. ამ … Read more

ნახშირბადის დიოქსიდის არსებობა,ბიოსფეროს სიცოცხლისთვის აუცილებელი პირობაა, რადგან CO2 გარეშე ,ფოტოსინთეზის პროცესი შეუძლებელი იქნებოდა. მისი კონცენტრაცია ტროპოსფეროში , 2019 წლის მონაცემებით 0,0394% (394 ppm) -დან 0,0398% (398 ppm) -მდე მერყეობს. CO2 ბუნებრივი წყაროებია:ვულკანური პროცესები( 2·108 ტ CO2წელიწადში ), ცოცხალი ორგანიზმები (·109ტ) ,ბიომასის დაჟანგვა( 2,2·1011ტ ) , ოკეანები (3,3·1011 ტ ), მანტიის დეგაზაცია (4·107ტ) და სხვ. ჩვეულებრივ … Read more

ტერმინი “კოსმოსური სხივები”არიs გალაქტიკური კოსმოსური სხივები, იგი წარმოიშვება მზის სისტემის გარეთ, და გადანაწილებულია ჩვენს გალაქტიკაში. ტერმინი ასევე გულისხმობს სხვა კლასების ენერგეტიკულ ნაწილაკებს, მათ შორის ბირთვებს და ელექტრონებს რომელთა აჩქარება გამოწვეულია მზეზე მიმდინარე პროცესებთან (მზის ქარი) და ნაწილაკებს აჩქარებულს პლანეტთაშორის სივრცეში. 1912 წელს ვიქტორ ჰესმა აღმოაჩინა კოსმოსური სხივები. მეცნიერმა შეამჩნია, რომ ელექტროსკოპი უფრო სწრაფად განიმუხტებოდა რაც … Read more

1925 წლის მაისიდან საშუალება მქონდა მემუშავა სიღნაღის მაზრაში მებამბეობის დარგში, როგორც მიწადმოქმედების ინსტრუქტორი. მინდვრის კულტურების ჯეჯილობის დროს ვაწარმოებდი დაკვირვებებს სხვადასხვა მავნებელზე. ბამბის ჯეჯილის ფაზის დაყებიდან კი ჩემს ყურადღებას, განსაკუთრებით ჭრიჭინა იპყრობდა. ბამბის მავნებლობა ჭრიჭინას მიერ, ჩემ მიერ დამტკიცებულია არაპირდაპირი გზით იმ ლაბორატორიულ ცდებისა და მინდვრის საშუალებით, რომელსაც ვაწარმოებდი ბამბის მთელ სავეგეტაციო პერიოდში 1925 წელს შუა … Read more

ალუმინი ბუნებაში ერთ-ერთი გავრცელებული ელემენტია. იგი დედამიწის ქერქის 8,8% -ს შეადგენს. ალუმინი ლღვება 660°C ზე, დუღს 2327რკინის ყუთს°C -ზე. ეს ელემენტი გამოირჩევა დიდი სითბოგამტარობითა და ელექტრომაგნიტურობით. ამ თვისებებით იგი მხოლოდ სპილენძს ჩამოუვარდება. 8,80% დედამიწის ქერქში, ყველა ელემენტის გავრცელების მიხედვით, მესამე ადგილზეა ჟანგბადისა და სილიციუმის შემდეგ და მეტალებს შორის პირველია გავრცელების მხრივ. ყოველი მეოცე ატომი დედამიწის … Read more