ჭრიჭინა, როგორც ბამბის მავნებელი

1925 წლის მაისიდან საშუალება მქონდა მემუშავა სიღნაღის მაზრაში მებამბეობის დარგში, როგორც მიწადმოქმედების ინსტრუქტორი. მინდვრის კულტურების ჯეჯილობის დროს ვაწარმოებდი დაკვირვებებს სხვადასხვა მავნებელზე. ბამბის ჯეჯილის ფაზის დაყებიდან კი ჩემს ყურადღებას, განსაკუთრებით ჭრიჭინა იპყრობდა. ბამბის მავნებლობა ჭრიჭინას მიერ, ჩემ მიერ დამტკიცებულია არაპირდაპირი გზით იმ ლაბორატორიულ ცდებისა და მინდვრის საშუალებით, რომელსაც ვაწარმოებდი ბამბის მთელ სავეგეტაციო პერიოდში 1925 წელს შუა … Read more

ალუმინი

ალუმინი ბუნებაში ერთ-ერთი გავრცელებული ელემენტია. იგი დედამიწის ქერქის 8,8% -ს შეადგენს. ალუმინი ლღვება 660°C ზე, დუღს 2327რკინის ყუთს°C -ზე. ეს ელემენტი გამოირჩევა დიდი სითბოგამტარობითა და ელექტრომაგნიტურობით. ამ თვისებებით იგი მხოლოდ სპილენძს ჩამოუვარდება. 8,80% დედამიწის ქერქში, ყველა ელემენტის გავრცელების მიხედვით, მესამე ადგილზეა ჟანგბადისა და სილიციუმის შემდეგ და მეტალებს შორის პირველია გავრცელების მხრივ. ყოველი მეოცე ატომი დედამიწის … Read more

ნისლეულები 🌟

🦄 ცხენის ნისლეული არის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი ნისლეული ცაზე. ამ ფოტოს ცენტრში ჩანს მუქი ფერის სილუეტი, წითელი ფერის ემისიური ნისლეულის ფონზე. ცხენის ეს უმშვენიერესი გამოსახულება ბნელია, რადგან ის მართლაც გაუმჭვირვალე მტვრის ბნელი ღრუბელია, რომელიც ცაზე კაშკაშა წითელი გამოსხივების მეშვეობით მოჩანს, დედამიწის ატმოსფეროში ღრუბლების მსგავსად. ამ კოსმოსურმა ღრუბელმაც შემთხვევით მიიღო ეს ფორმა. მრავალი ათასი წლის შემდეგ … Read more

★ ვარსკვლავი

ვარსკვალი-ციური სხეული, რომელშიც მიდიოდა ან მიდის თერმობირთვული რეაქციები. მოლეკულური წყალბადის ღრუბელში იქმნება შესქელებები, შემდეგ ისინი ერთიანდება ერთ მასიურ სფეროდ, ცენტრზე დაწოლა იმდენად დიდია, რომ შექმნილი წნევა მილონობით გრადუსამდე აცხელებს გაზს. იწყება თერმობირთვული რეაქცია და ვარსკვლავიც ინთება. ვარსკვლავს გარეთ დარჩენილი შესქელებები პლანეტებად, ასტეროიდებად და კომეტებად “ილექება”. ყველაფერი მოძრაობს და ბრუნავს ღერძის გარშემო იქეთ, საითც ბრუნავს ვარსკვლავი. დედამიწის უახლოესი … Read more

ღამურას ნისლეული 🦇

🌌 ნისლეულები კოსმოსში არსებული მტვრის და აირის გროვებია. მათი ციალის დანახვა შეუიარაღებელი თვალისათვის თითქმის შეუძლებელია. ისინია ბნელია, თუმცა როდესაც ვარსკვლავი ახლოს მოხვდება, ნისული სხვადასხვა ფერში ანათებს. 🦇 ეს ღამურას ნისლეულია. იგი ბინადრობს ვუალის აღმოსავლეთ ნაწილიში. თავად Veil Nebula არის სუპერნოვას დიდი ნარჩენი, მისი გაფართოება მაშინ დაიწყო, როდესაც მასიური ვარსკვლავი აფეთქდა. ღამურას ნისლეული, NGC 6995, მოიცავს მხოლოდ … Read more

სესილია პეინ-გაპოშკინი 🎋

🎋 სესილია დაიბადა ბრიტანეთში 1900 წლის 10 მაისს. ეს იყო პირველი ქალი, რომელმაც მიიღო დოქტორის ხარისხი ასტრონომიაში, ჰარვარდის უნივერსიტეტში, 1925 წელს ჰარვარდი ქალებს სამეცნიერო ხარისხს არ ანიჭებდა. თავის სადოქტორო ნაშრომში ის წერდა, რომ ვარსკვლავები ძირითადად წყალბადისა და ჰელიუმისგან შედგება. 🎋 მისი დისერტაცია ფოკუსირებული იყო იმაზე, თუ როგორ უკავშირდებოდა ვარსკვლავების ფიზიკურ თვისებებს ვარსკვლავების სპექტრებში არსებული ხაზოვანი … Read more

ზემო სვანეთის ბუნება და მისი ძეგლები 🗻

ზემო სვანეთი, რომელსაც ენგურის აუზის უმეტესი ნაწილი უჭირავს ფართობით აღემატება ლუქსემბურგის სახელმწიფოს. საქართველოს უმაღლესი მწვერვალი შხარა (5 186 მ) სწორედ აქ არის-სვანეთისა და ყაბარდო-ბალყარეთის საზრვარზე. ოფიციალურად ეს კუთხე მესტიის რაიონის სახელით აღინიშნება. სვანეთი მთლიანად კავკასიონის მაღალმთიან ზოლშია მოქცეული. იგი შედის კოლხეთის ფიზიკურ-გეოგრაფიულ ოლქში(ამ უკანასკნელის ფართო გაგებით). აფხაზეთთან ერთად ზემო სვანეთი საქართველოს ერთ-ერთ ულამაზეს კუთხედ ითვლება. … Read more

ყველაზე დიდი რიცხვი!

გასაქანი მიეცით საკუთარ წარმოსახვას და ვეცადოთ შევაფასოთ გუგოლის სიდიდე. გამოვთვალოთ დედამიწის ფართობი კვადრატულ მილიმეტრებში- შეიძლება ვიფიქროთ რომ მიიღება თავბრუდამხვევი სიდიდე. არაფერიც დედამიწის ფართობი ტოლია 5 x 1012 მმ2-ისა. თუ დედამიწის მოცულობას მმ-ში გამოვთვლით, მივიღებთ ოდნავ მეტ რიცხვს, მაგრამ ესეც ცოტაა გუგოლთან შედარებით. თუ გავითვალისწინებთ რომ 1 მმ3- ში ეტევა 10 ქვიშის მარცვალი და გამოვთვლით მის … Read more

ეგზოპლანეტის პირველი პირდაპირი ფოტო ⭐️

⭐️ ჯეიმს უების კოსმოსურმა ტელესკოპმა ახლახან გადაიღო შორეულ ვარსკვლავთან მოძრავი პლანეტა. ⭐️ გაზის გიგანტის სუსტი სიკაშკაშე დაფიქსირდა ჩვენგან 350 სინათლის წლის მანძილზე, ახალგაზრდა ვარსკვლავის მახლობლად. რაც ნიშნავს იმას რომ ტელესკოპს შეუძლია პირდაპირი დაკვირვება განახორციელოს ეგზოპლანეტებზე – ტექნიკურად რთული ამოცანაა, მაგრამ ის გვაძლევს განხვავებულ ინსტრუმენტს “უცხო სამყაროების” შესასწავლად და საკვლევად, ვიდრე ის არაპირდაპირი მეთოდები, რომლებსაც დღეს … Read more

ურანი 🔵

🔵 მზის სისტემაში ურანი მეშვიდე პლანეტაა. ეს აირის გიგანტი დიამეტრით მესამე და მასით მეოთხე პლანეტა. თა­ვი­სი დიდი გრავიტაციული ველის გამო მას 27 თანამგზავრი ჰყავს. იგი თა­ნამედროვე ეპოქაში აღმოჩენილი პირველი პლანეტაა. პლანეტათა უმრავლესობა, რო­მ­ლე­ბიც შეუიარაღებელი თვალით ჩანს, ჯერ კიდევ ძველ დროს იყო ცნო­ბილი. ურა­ნი პერ­ვე­ლი პლანეტა იყო, რომელიც ტელესკოპის გამოგონების შემდეგ აღ­მო­ა­ჩი­ნეს. ის პირ­ველმა 1690 წელს … Read more