სამეცნიერო ჟურნალი
დღისით, განსაკუთრებით კი ალიონზე და შებინდებისას ცის შეფერილობა ყოველთვის ყურადღებას იქცევს. მრავალი მეცნიერის მცდელობის მიუხედავად, ცის მრავაფეროვნების მიზეზი ასეული წლების მანძილზე საიდუმლოებით იყო მოცული. რატომაა, რომ მოწმენდილი ცა დღისით ძირითადად ცისფერია, მაგრამ ჰორიზონტთან მკრთალდება? რატომ წითლდება მზე ალიონზე და მზის ჩასვლისას? რატომ იღებს ცა ამ დროს განსხვავებულ ფერებს? რატომ წარმოიქმნება მორკალული ჩრდილო ვარდისფერი არშიით ცის … Read more
🌼 ჰიპათია-ბერძენი მათემატიკოსი ქალი, რომელიც ლექსანდრიული ნეოპლატონურ სკოლას ხელმძღვანელობდა. ჰიპატია ცნობილი იყო როგორც დიდი მასწავლებელი და ბრძენი მრჩეველი. იგი ასწავლიდა მათემატიკას, არისტოტელესა და პლატონის ფილოსოფიას. ჰიპატიამ დაარედაქტირა პტოლემეს შემორჩენილი ტექსტი, ასტრონომიის შესახებ. ასევე აკომენტირებდა სხვადასხვა მეცნიერთა ნაშრომებს. მაგალითად აპოლონიოს პერგელის და დიოფანტე ალექსანდრიელის. ჰიპათიამ ჩამოაყალიბა კონუსის სხვადასხვა სიბრტყის კვეთის საშუალებით ელიფსის და პარაბოლას ცნებები. 🌼 ჰიპათია … Read more
💫 კანადელი ფოტოგრაფის, კრისტინ რიჩერის ნამუშევარი, რომელიც გადაღებული მილფორდთან (ნოვა სკოტია, კანადა) დათოვლილი ფერდობის და ხის უკანა პლანზე, ვარსკვლავებით მოჭედილ ცაზე, პლანეტა მარსის და პლეადების ვარსკვლავური გროვის ერთობლივ პორტრეტს წარმოადგენს. 💫 გროვაში დომინირებს ცხელი, ლურჯი მანათობელი ვარსკვლავები, რომლებიც ბოლო 100 მილიონი წლის განმავლობაში ჩამოყალიდნენ. 💫 კომპიუტერულმა სიმულაციებმა აჩვენა, რომ პლეადები ჩამოყალიბდა ორიონის მსგავსი ნისლეულისგან. 💫 … Read more
სერიოზული განგაშის საგანია ის ფაქტი, რომ ქალაქებში ჰაერის დაბინძურებით გამოწვეული ჯანმრთელობის საფრთხე გაცილებით მაღალია, ვიდრე სიგარეტით გამოწვეული საფრთხე. სამწუხაროდ, დაბინძურებული ჰაერის უარყოფითი ეფექტი სერიოზულ საფრთხეს არა მარტო მოზრდილ ადამინებს, არამედ ბავშვებსაც უქმნის და რაც უფრო სავალალოა, ტოქსიკური ნაერთები ზეგავლენას ჯერ კიდევ დედის საშოში მყოფ ნაყოფზეც (ემბრიონზე) ახდენენ. ორსული ქალები მოხვედრილი დაბინძურებულ გარემოში არამარტო საკუთარ თავს … Read more
14 ივლისს ქართველი და არამარტო ქართველი მკითხველისათვის უსაყვარლესი მწერლის ნოდარ დუმბაძის დაბადების დღეა! თუმცა ჩვენთვის – კავკასიელებისთვის ის განსაკუთრებით ძვირფასი და საყვარელი მწერალია. და ეს არ გახლავთ შემთხვევითი ამბავი. კავკასიელი ხალხები – მათ შორის ჩერქეზები, ვისი ტომისაც მე ვარ, -ქართული კულტურის, ხელოვნებისა თუ სპორტის წარმატებებს საკუთარ, საერთო კავკასიური კულტურის წარმატებადაც, მიიჩნევდნენ და მიიჩნევენ. არ მინდა … Read more
🌎 პლანეტა, რომელზედაც ვცხოვრობთ, მესამეა მზისგან და სიდიდით მეხუთეა მზის სისტემაში. როგორც ჩანს დედამიწა ერთადერთი პლანეტაა მზის სისტემაში, სადაც სიცოცხლე არსებობს. ეს პლანეტა თავისი ბუნებრივი რესურსებით წარდმოუდგენლად მდიდარია. დედამიწა თავისი ღერძის გარშემო ბრუნავს. თუმცა ამ მოძრაობას ვერ ვგრძნობთ, წერტილი ეკვატორზე 1600 კმ/სთ სიჩქარით გადაადგილდება. 🌎 დედამიწა ასევე ბრუნავს მზის გარშემო ორბიტაზე, რომლის სიგრძე 958 მლნ. … Read more
მზის ქარისა და დედამიწის მაგნიტოსფეროს ურთიერთქმედებისას წარმოიქმნება რადიაციული სარტყლები (ვან ალენის სარტყლები). 1000 კმ-ის ქვემოთ, მაღალი ენერგიის ელემენტარული ნაწილაკები დედამიწის ატმოსფეროს ზედა თხელ ფენაში ეჯახება ჟანგბადისა და აზოტის მოლეკულებს, აღაგზნებს მათ და შედეგად წარმოიქმნება ნათება, რომელიც პოლარული ციალის სახელწოდებითაა ცნობილი. პოლარული ციალი უმთავრესად დაიკვირვება ორივე ნახევარსფეროს მაღალ განედებში. „მაგნიტური დინამოს“ თეორიის თანახმად, მაგნიტური ველის გენერირება … Read more
🥀 „მომეცი ტელესკოპი და მე შემიძლია მოვიფიქრო რაიმე კარგი,“ — ამბობს ჯეინ რიგბი, NASA-ს გოდარდის კოსმოსური ფრენის ცენტრის ასტროფიზიკოსი, რომელიც ჯეიმს ვების კოსმოსური ტელესკოპის ოპერაციების მეცნიერია. 🥀 ვების ტელესკოპი უდიდესი და ყველაზე ძლიერი ინსტრუმენტია, რომელიც კაცობრიობას ოდესმე შეუქმნია სამყაროს შესასწავლად და დასაკვირვებლად. ქალბატონი ჯეინი და მისი კოლეგები კი შეუსვენებლად შრომობენ, რადგან ობსერვატორია მნიშვნელოვანი აღმოჩენებისათვის მოამზადონ. … Read more
✨ რა ხდება, როდესაც ვარსკვლავი სუპერმასიური შავ ხვრელთან ძალიან ახლოს ხეტიალს იწყებს? შავი ხვრელი მას სამუდამოდ შთანთქავს. ნელ-ნელა მისი მატერიის ნაწილი თბება და გამოყოფს უზარმაზარ რადიაციას – (რენტგენის სხივების სახით). ეს არ არის არასწორი ახსნა, უბრალოდ არასრულყოფილია. ✨ ბერკლის კალიფორნიის უნივერსიტეტის მკვლევართა ჯგუფი დააკვირდა შავი ხვრელის მიერ ვარსკვლავის შთანთქვას (გრავიტაციული დაფლეთვის მოვლენა). მათ გამოიყენეს ლიკის … Read more
მწერალი მიხეილ ლოხვიცკი (აჯუკ გირეი) წარმოშობით ადიღი (ჩერქეზი), გირეების ცნობილი გვარის წარმომადგენელი გახლადათ. „დავიბადე შესანიშნავ ადგილას ამ ქვეყნად – „დეტსკოე სელოში“, რომელიც 30-იან წლებში იქცა ქალაქ პუშკინოდ – სახლში, მდებარე ლიცეუმის გადმოსწვრივ… ბედნიერი ვარ, რომ ვცხოვრობ თბილისში, მაქვს ასეთი ოჯახი, რომელშიც დაუნჯებული ვარ სულითა და გულით“, – ამბობს ის ერთერთ თავის ინტერვიუში. ბატონი მიხეილი თითქმის … Read more