სამეცნიერო ჟურნალი
✨ მერკური, მარსი, იუპიტერი, სატურნი, ნეპტუნი და ურანი 2024 წლის 3-4 ივნისს ცაზე აღლუმს გამართავენ და ერთ გაზზე გამოჩნდებიან. მოგვიანებით, აღლუმს ახალი მთვარე შეურთდება, ცისკრის ვარსკვლავი (ვენერა) ამ აღლუმს არ დაესწრება. ✨ ამგავრი ჩამწკრივება საკმაოდ იშვიათი მოვლენაა, თუმცა პლანეტები ცაზე ხშირად ჩნდებიან ერთდროულად. ✨ 6-პლანეტიანი ჩამწკრივება იშვიათია, 5-პლანეტიანი ჩამწკრივება გაცილებით ხშირია. ✨ კოსმოსში ყველაფერი გაცილებით … Read more
ინდოეთის ოკეანეში მდებარე მავრიკიის კუნძულებზე ერთ დროს საკმაოდ მოზრდილი ფრინველი – დოდო (დრონტი) ბინადრობდა. იგი იმდენ ხანს ცხოვრობდა კუნძულზე ყოველგვარი შეწუხების გარეშე, რომ დაკარგა ფრენის უნარი და პირდაპირ მიწაზე ბუდობდა. დოდო მიწაზე ჩამოვარდნილი ხილით იკვებებოდა. კუნძულზე არ იყვნენ ძუძუმწოვრები, ხშირ ტყეებში კი ბინადრობდნენ სხვადასხვა ფრინველები. ეს “იდილია” 1505 წლამდე გაგრძელდა, სანამ პორტუგალიელებმა პირველად არ შედგეს … Read more
როგორც მეოცე საუკუნის დასაწყისში გამოირკვა, ჩვენი გალაქტიკა არ არის სამყაროში ამ ტიპის ერთადერთი წარმონაქმნი და არც სივრცულად ამოწურავს მთელ სამყაროს, ანუ ციური სხეულები და მათი სისტემები მის გარეთაც არსებობენ. მანამდეც შეინიშნებოდა ცაზე სხვადასხვა სახის დიფუზური, განფენილი ფორმის მქონე ნისლეულები, რომელთა ნაწილი ბევრი რამით წააგავდა ჩვენს გალაქტიკას ან მის ცალკეულ ნაწილებს, მაგრამ მათ რაობაზე მსჯელობა შეუძლებელი … Read more
მძიმე ლითონებიდან ტოქსიკურობით ტყვია ერთ-ერთ პირველ ადგილზე დგას. დამახასიათებელი ფიზიკური და ქიმიური თვისებების გამო, ტყვია ფართოდ გამოიყენება მრეწველობაში (ატომური მრეწველობა, ელექტროკაბელებისა და ტყვიის აკუმულატორების წარმოება), ამიტომ ხვდება გარემოში და ერთ-ერთ ეკოტოქსიკანტს წარმოადგენს. ტყვია, როგორც ელემენტი ფართოდაა გავრცელებული მიწის ქერქში (1,6∙10-3 %). ბიოსფეროსათვის დამახასიათებელი პირობების დროს ტყვია წარმოდგენილია ნაერთებში დაჟანგულობის რიცხვით +2 და +4 (PbO და … Read more
ლექსო, ეულო, შენ გამახსენე, თუშეთის ღამე და ზმანებანი. ალქაჯნი კლდეში წლაპავდნენ ენებს და ზანზარებდა სახეოს მთანი. მთვარის სხივებზე ისხდნენ ორბები, რძე იღვრებოდა თავქვე გოდებით, ხევი გარბოდა თავქვე გოდებით, ზვირთზე შემჯდარი ჭინკა მღეროდა. დააცეცებდა სიბნელე ცაცებს, დაბარბაცებდა თვალდალიბრული, სიო აგებდა ნისლების ფაცერს, ქარი კი ხევდა გაშმაგებული. ბაშტიდან ხართა ისმოდა ფშვენა, შეიზმუვლებდა სიზმარში ფური, დაღლილი ღამე მთებს … Read more
რა დიდია ზრახვა, რა დიდია ფიქრი, შენ კი რა ხარ?-ქვა ხარ, ფიქრი კი კვლავ მიქრის. რა ღრმა არის სევდა, რა მწველია გრძნობა.. რატომ დამებედა გულისთქმის დათმობა? ბუ გაჰკივის ხევში, ქარი ძეწნას წნელავს, მივალ უკუნეთში, მხოლოდ სული ელავს. ავტორი: ილო ბეროშვილი 1985 წელი
☀ დიდი ხნის განმავლობაში ასტრონომები არკვევდნენ, თუ როგორი იყო პლანეტების გარემოქცევის ჭეშმარიტი ორბიტები და რომელი ციური სხეულის ირგვლივ ხდებოდა ეს გარემოქცევა. ასტრონომმა კოპერნიკმა 1543 წელს გამოაქვეყნა წიგნი „ციურ სხეულთა გარემოქცევის შესახებ”, რომელშიც ააგო სამყაროს მოდელი.მისი აზრით სამყაროს ცენტრი მზეა (ბერძნული ჰელიოს,ჰელიოცენტრული თეორია). დედამიწა სფერულია, იგი ბრუნავს საკუთარი ღერძის ირგვლივ, რაც განაპირობებს მნათობთა ხილულ დღეღამურ ბრუნვას … Read more
✨ ციურ მნათობთა მდებარეობები უმეტესწილად კუთხური კოორდინატებით გამოისახება.ასტრონომიის, როგორც დამზერითი მეცნიერების ერთ-ერთი უპირველესი ამოცანა ციური სხეულების მდებარეობებისა და მოძრაობების განსაზღვრაა, რაზეც უნდა დაფუძნდეს სამყაროს აგებულებისა და განვითარების უფრო რთულ ამოცანათა გადაწყვეტა. მაგრამ მდებარეობათა და მოძრაობების შესწავლას გარკვეული საკოორდინატო სისტემის გამოყენება ესაჭიროება. ✨ მართკუთხა სისტემა ხელსაყრელი ვერ იქნება, რადგან ციურ სხეულთა უდიდესი უმრავლესობის მანძილები ჯერაც უცნობია … Read more
🦠 პირველი კოლონიური ორგანიზმები დედამიწაზე სიცოცხლის განივათრების ისტორიაში ციანობაქტერიები იყვნენ, რომლებიც ფოტოსინთეზის საშუალებით იკვებებიან. 🦠 ადრე მათ ლურჯ-მწვანე წყალმცენარეებს უწოდებდნენ და შესაბამისად მცენარეებს აკუთვნებდნენ, მაგრამ მოგვიანებით გაირკვა, რომ ისინი წყალმცენარეებისგან განსხვავებული ჯგუფია, რის გამოც ცალკე ერთეულებად გამოიყო. ციანობაქტერიებს, მსგავსად ბაქტერიებისა, არა აქვთ უჯრედი, სამაგიეროდ ფოტოსინთეზის უნარის გამო უახლოვდებიან წყალმცენარეებს. ისინი უფრო რთული სტრუქტურით ხასიათდებიან, ვიდრე … Read more
ირმის ნახტომში სიკაშკაშეთა განაწილება არათანაბარია. მის ბევრ არეში ვარსკვლავთა რაოდენობა ფართის ერთეულზე გაანგარიშებით საშუალოზე გაცილებით მცირეა ან სულ არაა. ეს მიუთითებს სივრცის ამ უბნებში გაუმჭვირვალე ნივთიერების დიდი რაოდენობით არსებობაზე. რომელიც აეკრანირებს ამ უბნების მიღმა არსებულ ვარსკვლავებს ანუ ამახინჯებს ვარსკვლავთა რეალურ განაწილებას. ასეთი უბანია საყოველთაოდ ცნობილი ცხენის თავის ნისლეული და ბევრი სხვა (რამდენიმე ასეული). ეს ღრუბლები … Read more